زنان و مبارزه برای رهایی
نشریه
آتش- شماره 77
ستاره مهري
علي خامنه‌اي در روز 17 اسفند مصادف با 8 مارس به مناسبت تولد فاطمه دختر
پيامبر اسلام در جمع شاعران و ستايشگران اهل بيت سخنراني کرد. جمهوري اسلامي در طول
حياتش همواره تلاش کرده تا فاطمه را به‌عنوان الگوي
زن برتر به زنان ايراني تحميل کند. اما نکته مهم سخنان امسال خامنه‌اي، واکنش او به دختران خيابان انقلاب بود. کسي نمي‌تواند انکار کند که پديده دختران خيابان انقلاب به يکي از معضلات
مهم جمهوري اسلامي تبديل شده است و بحث براي نحوه برخورد با آن، شکاف‌هاي گسترش‌يابنده بين طيف‌هاي مختلف حکومت را تشديد مي‌کند. او به عادت هميشگي‌اش اين حرکت را به دشمنان نسبت داد و گفت: «آن‌همه هزينه، فکر و تبليغات کردند که در نتيجه آن چند دختر فريب
بخورند و در گوشه‌وکنار روسري از سر بردارند و همه تلاش‌هايشان در اين نتيجه کوچک و حقير خلاصه شد...» برخلاف گفته‌هاي خامنه‌اي، حرکت دختران خيابان
انقلاب فقط يک نظر فردي صرف نيست بلکه نماينده خشم خروشنده زنان عليه جنس دوم بودن،
عليه قوانين ديني و عليه چهل سال سرکوب سيستماتيک است. حجاب اجباري، عرصه تقابل زنان
با حکومت و فشرده سياست و ايدئولوژي آنان عليه زنان است. او خوب مي‌داند که اين دختران و اين «نتيجه حقير و کوچک» چه پتانسيل عظيمي
دارند و پايه‌هاي نظام را هدف گرفته‌اند پس تلاش مي‌کند تا در عين بي‌ارزش انگاشتن آن، سيگنال تهديد هم بفرستد که هر کس بخواهد از
محدوده‌ها فراتر رود با تنبيه حکومت روبه‌رو خواهد شد او گفت: «کار حرام، بزرگ و کوچک ندارد و آنچه حرام
شرعي است، نبايد به صورت آشکار انجام شود، زيرا شارع اسلامي بر حکومت تکليف کرده مانع
انجام حرام علني شود.»
او همچنين آب پاکي روي دست آن دسته از
اطلاح‌طلباني ريخت که سراسيمه تلاش داشتند براي برون
رفت از اين وضعيت، ادعا کنند با مراجعه به آراي خميني مي‌توان فهميد که به حجاب اجباري براي همه زنان اعتقاد نداشته است.
خامنه‌اي گفت: «اين حرف غلط است زيرا ما آن زمان بوديم
و خبر داريم که امام بزرگوار در مقابل اين منکرِ واضح که به دست پهلوي‌ها و دنباله‌هاي آن‌ها در کشور ايجاد شده بود، همچون همه منکرات مثل کوه، محکم ايستاد
و گفت حجاب بايد وجود داشته باشد.» انگار خامنه‌اي فراموش کرده يا خود را به فراموشي زده که زنان نسل قبل اين
دختران هم در آن زمان بودند و سرکوب سيستماتيک زنان مبارز عليه حجاب اجباري، توسط حکومت
ديني را تجربه و عليه آن مبارزه کردند. به زندان افتادند، شکنجه شدند، از کار اخراج
شدند و رد تيغ و چاقو بر چهره‌هايشان ماند. اما اين
دختران نشان دادند که چهل سال سرکوب و تهديد و خشونت، نتيجه نداده است و زنان نه‌تنها با الگوي زن مورد قبول حکومت سازگار نشده‌اند بلکه بي‌باکانه آن را به چالش
کشيده‌اند و در مقابل آن ايستاده‌اند.
وي با مقايسه «زن اسلامي» و «زن غربي»
گفت: «زنِ اسلامي موجودي است داراي ايمان، عفاف، رشد علمي و معنوي، اثرگذار در اجتماع،
مدير خانواده و مايه آرامش مرد و در کنار آن برخوردار از خصوصيات زنانگي مثل لطافت
و آمادگي براي دريافت انوار الهي.» تعريف او از زن اسلامي، همان کليشه زن فرودست است
که به‌اندازه مرد، عقل ندارد و مهم‌ترين ويژگي‌اش نقش جنسي او است.
اما تقريباً هم‌زمان با اين سخنان و تلاش خامنه‌اي براي بيرون کشيدن الگوي پوسيده زن مطلوب حکومت از زير آوار
طغيان دختران شجاع، زنان و دختران مبارز با فراخوان تجمع اعتراضي در روز 8 مارس به
خيابان آمدند و سازش‌ناپذيري خود را با
اين الگو و اين تفکر نشان دادند. مبارزه دختران خيابان انقلاب عليه چهار دهه حجاب اجباري
در چهارچوب نظام تئوکراتيک جمهوري اسلامي، روند معادلات سياسي اجتماعي حول مسئله زن
را دچار تغيير کرد. 8 مارس امسال هم تحت تأثير اين تغييرات در شکل و فضايي متفاوت برگزار
شد. بعد از يازده سال، فعالان حوزه زنان براي برگزاري تجمع اعتراضي عمومي به مناسبت
هشت مارس در مقابل وزارت کار فراخوان دادند. هرچند اين حرکت با سرکوب و دستگيري حدود
80 نفر از حاضران همراه بود اما نشان داد که ذهنيت جامعه و افکار عمومي نسبت به مسئله
زن دچار تغيير شده و برخي تابوها و کليشه‌ها از بين
رفته است. حمايت و همدلي مردم با اعتراض‌هاي زنان در
جامعه مي‌تواند نويدبخش و آغازگر حرکات بعدي باشد. حمايت
از دختران خيابان انقلاب و تلاش براي فراگير کردن انجام دادن و حمايت از انجام آن و
ايجاد اتحاد بين آن و مبارزات مختلف موجود در جامعه يکي از ضرورت‌هاي پيش رو است. ممکن است با ادعاهايي مانند اين‌که منشأ شروع حرکت دختران، مشخص نيست و يا به «چهارشنبه‌هاي سفيد» وابسته است سعي شود از ايجاد اتحاد گسترده حول آن جلوگيري
شود. نبايد فراموش کرد که بعد از کارزار زنان در اسفند 57 اين حرکت، پيشروترين فعاليت
زنان است.
همچنين، ماندن اعتراض‌ها در اين سطح هم کافي نيست. چون حتي اگر اتحاد گسترده حول اين
حرکت ايجاد شود و زنان به‌درستي و همراه با ساير
مبارزات موجود در جامعه موفق به براندازي حکومت جمهوري اسلامي شوند باز هم بدون وجود
چشم‌انداز ايجاد دولت سوسياليستي، مسئله حل نخواهد
شد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر