به
آسمان‌ها نگاه کنید
به پهنه مرگ استیون هاوکینگ
به ستاره‌هاي آسمان بنگريد نه جلوي پاهايتان و سعي کنيد چيزي که مي‌بينيد را بفهميد. از خود بپرسيد چه چيزي منجر به وجود کهکشان‌ها شده است؟ و کنجکاو باشيد.
استيون
هاوکينگ
نشریه
آتش- شماره 77
پويان کاوياني
علم، علم است و متعلق به هيچ طبقه‌اي نيست. علم در هر شکلش به نفع توده‌هاي مردم است.
اين باور ما کمونيست‌ها است ما معتقديم علم، تنها راه درک واقعيات جهان
مادي و کشف حقيقت است. استفاده از روش‌هاي علمي براي توضيح واقعيت قدمت زيادي در جامعه بشري
ندارند و به همين علت هنوز شکل رايج و مسلمي براي بررسي مسائل مختلف در ميان توده‌هاي مردم نيست.
علم کمونيسم با درک علمي مارکس و انگلس از جهان مادي شکل گرفت. آن‌ها ماترياليسم
تاريخي را ابداع کردند که تحول کيفي در دانش علوم اجتماعي بود. علم کمونيسم همواره
پا به پاي کشفيات جديد علمي خود را تکامل داده و بايد باز هم چنين باشد. با سنتز نوين
باب آواکيان علم کمونيسم تکامل بيشتري کرده است.
14 مارس 2018 استيون هاوکينگ يکي
از چهره‌هاي برجسته فيزيک درگذشت. او از سن 23 سالگي به نوعي
بيماري فلج کننده به نام ALS مبتلا شد. اين بيماري به تدريج هاوکينگ را فلج کرد و او را محصور به ويلچر ساخت.
در سال 1985، عمل جراحي ناي شکافي، صداي پروفسور هاوکينگ را نيز از وي گرفت اما او به کمک سيستم کامپيوتري
خود، کماکان به پيشروي در حوزة فيزيک ادامه داد. او با کتاب‌ها و سخنراني‌ها و برنامه‌هاي تلويزيوني
خود نقشي مهم در عامه‌فهم کردن علم فيزيک در ميان مردم داشت. هاوکينگ جزو
آن دسته از دانشمندان بود که لذت درک و فهم اعجابات جهان مادي را از داخل درهاي بسته
دانشگاه به خيابان‌ها و به ميان مردم برد.
يکي از کتاب‌هاي او تاريخچه
مختصر زمان نام دارد که در سال 1980 نوشته شده است و هاوکينگ در مقدمه نوشته که هدف اين کتاب معرفي
مفاهيم کليدي کيهاني به مردم عادي است. اين کتاب طي 20 سال اخير به زبان‌هاي مختلف از
جمله فارسي ترجمه شد و 10 ميليون نسخه فروش داشته است. زمينة پژوهشي اصلي هاوکينگ کيهان شناسي و گرانش کوانتومي بود و نقش مهمي درعميق تر کردن درک ما از سياه‌چاله‌ها و قانون‌هاي ترموديناميک
داشت. يکي از بزرگ‌ترين شاهکارهاي او در 1970 کشف اين واقعيت بود که «چاله‌هاي سياه» کاملاً
سياه نيستند، بلکه از خود اشعه‌اي بيرون مي‌دهد و اين اشعه
به صورت ذرات کوچکي است که پس از آن به آن‌ها «تابش هاوکينگ» گفته مي‌شود. اين کشف
بزرگ منجر به طرح يک معماي بزرگ در علم فيزيک کيهاني شد که آن ذرات در مورد اينکه داخل
چاله‌هاي سياه چه مي‌گذرد، چه چيزي مي‌توانند به ما
بگويند؟ اين سؤالي است که فيزيکدانان نظري کماکان به شدت در حال بررسي آن هستند. اين
چالش بسيار بزرگي است چرا که براي پاسخ به آن، فيزيک ذرات کوچک (فيزيک کوانتمي) و فيزيک
بزرگ‌ترين ذرات ( فيزيک نسبيت اينشتين) بايد ادغام شوند. ادغام اين دو تئوري يکي
از آرزوهاي ديرينه دانشمندان عرصه فيزيک بوده و هست. تئوري فيزيک کوانتوم به درستي
مي‌تواند خواص و حرکات ذرات موجود در ابعاد اتم‌ها و کوچک‌تر را تشريح
و محاسبه کند اما اين تئوري قادر به محاسبه ذرات و مفاهيم آن‌ها در ابعاد
بزرگ مانند سيارات و ستارگان نيست و بالعکس.
هاوکينگ در زمينه‌هاي ديگر هم
جهت‌گيري علمي و انساني اتخاذ کرد. در 2 جولاي 2017 در مصاحبه‌اي در مورد
بحران محيط زيست با بي بي سي گفت: «ما به نقطة اوج رسيده‌ام و اگر از
آن بگذريم، صدمات وارده به محيط زيست غيرقابل برگشت خواهند شد. سياست‌هاي ترامپ زمين
را به سمتي مي‌راند که شبيه سياره زهره (ونوس) شود با درجه حرارت
250 درجه و باران‌هاي اسيد سولفوريک». و خاطرنشان کرد که تغييرات جوي
يکي از بزرگ‌ترين خطراتي است که ما با آن مواجهيم، اگر از همين
حالا براي مهار آن اقدامي نکنيم.
يا در مصاحبه ديگري در 8 اکتبر
2015 در پاسخ به اين سؤال که آيا به کارگيري ماشين‌ها و ربات‌ها به جاي نيروي
کار انساني، تهديدي براي بيکاري و فقر اقتصادي به شمار مي‌رود؟ گفت: «اگر
ماشين ها
همة چيزهايي که نياز داريم را توليد کنند، شکل توزيع تعيين کننده خواهد بود. اگر سرماية توليد شده با ماشين تقسيم
شود همه مي توانند
از يک زندگي مجلل و آسوده لذت ببرند. اما اگر صاحبان ماشين ها موفق شوند ضد تقسيم سرمايه حرکت کنند، بيشتر مردم
در فقر و بدبختي به سر خواهند برد. به نظر مي رسد که روند جاري با گزينه دوم هم جهت است و با تکنولوژي
به نابرابري روزافزون دامن زده است». (1)
هاوکينگ در جواني عليه جنايات جنگي
امپرياليسم آمريکا در ويتنام موضع گرفت و از فعالين جنبش ضد جنگ ويتنام بود. همچنان
که در سال 2003 مخالف و منتقد اشغال عراق توسط ايالات‌متحده و بريتانيا
بود و در سال 2014 در مورد کشتار کودکان در سوريه گفت: «امروز در سوريه تکنولوژي نوين
را به شکل بمب، سلاح هاي شيميايي و ديگر تجهيزات مرگبار مي بينيم که براي رسيدن به آنچه مقاصد سياسيِ هوشمندانه
ناميده شده، استفاده مي شود. اما تماشاي مرگ بيش از صد هزار انسان يا هدف قرار گرفتن کودکان اصلاً هوشمندانه
به نظر نمي رسد»
(2) در مورد ديگري گفت: «آنچه در سوريه رخ مي دهد باعث شرم و انزجار است. آنچه دنيا به سردي و از دوردست آن را تماشا مي کند. پس هوش احساسي ما کجا است، حس عدالت و انصاف جمعي مان چه شده است؟».
با مرگ استيون هاوکينگ، بشريت يک
دانشمند و دوست خود را از دست داد. n
پانويس‌ها:
1-
https://www.cnet.com/news/stephen-hawking-says-we-should-be-more-frightened-of-capitalism-than-robots/
2-
https://www.theguardian.com/commentisfree/2014/feb/17/syria-abomination-human-intelligence-end-war
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر