۲۰۱۶، سالِ پسا حقیقت
سال ضدیت با علم،
سال ترویج تاریک اندیشی و دروغ برای انسجام بخشیدن به یک جنبش تودهایِ فاشیستی.
شهره گروسی – از نشریه آتش – شماره ۶۴
سال 2016 میلادی سال
انبوه و انباشت رنجهای چند میلیارد انسان روی کرۀ زمین و فغان خود کرۀ زمین بود. سال
رخدادهایی که طلایهدار تبهکاریها و جنایتهای بیشتر و بیسابقهتر نظام سرمایهداری
امپریالیستی و قدرتهای حاکم بر این جهان هستند. سالی که با صدای بلندتری به بشریت
نهیب زد باید راهی دیگر برگزیند. در این سال، جنایتهای نظام سرمایهداری بیان فشردۀ
خود را در انتخاب یک فاشیست به ریاست جمهوری آمریکا یافت. کسی که از مهاجرین، سیاهان
و زنان و خارجیها متنفر است و وعدۀ نابودیِ هرچه بیشتر محیط زیست را داده و علم را
دروغ میخواند و اکنون کلیددار سلاحهای هستهای امپریالیسم آمریکا است.
در سال 2016 دهشتآفرینیهای
نظام سرمایهداری امپریالیستی و قدرتهای حاکم بر جهان، آنچنان با دروغ و خرافه و
خرافهپرستی درهم آمیخت که لغتنامۀ آکسفورد واژهای درخور برای تعریف این سال انتخاب
کرد و آن را سال «پسا-حقیقت»1 نامید. پسا-حقیقت
را اینگونه تعریف کرد: صفتی که «ناظر بر شرایط یا مُعرفِ شرایطی است که در شکلگیری
افکار عمومی، واقعیتهای عینی کمتر از توسل جستن به احساسات و ایمان فردی، تاثیر دارند.»
یکی از عناصر دنیای
پسا حقیقت، تولید اخبار ساختگی و دروغ است. جنبش فاشیستی دونالد ترامپ بهوفور از جعل
اخبار برای بسیج و انسجام بخشیدن به جنبش فاشیستی خود استفاده کرده است. او «گرمایش جو زمین» را یک دروغ میخواند. دونالد
ترامپ آنقدر در مورد "بازگرداندن مشاغل" به آمریکا دروغ گفته است که یکی
از رهبران سندیکاهای صنایع فولاد گفت، ترامپ تا بن دندان دروغ میگوید. ترامپ شروع
به حملات توئیتری به وی کرد و اوباش اینترنتی را علیه او شوراند که در فضای مجازی او
را لینچ کنند. درواقع، بسیج اوباش متعصب حول دروغ یکی از شاخصهای ساختن جنبشهای فاشیستی
است. ادعاهای او مبنی بر اینکه مهاجرین مکزیکی "متجاوز" و "مجرمین
خطرناک" هستند، میلیونها نفر از مردم سیاه و لاتین "بهطور غیرقانونی رای
دادهاند" و ادعاهای بسیار دیگر وی صرفا دروغهای شاخداری هستند برای هراساندن
و به هیجان آوردن پیروانش. او پیروانش را تعلیم میدهد که شیوۀ تفکر و معرفتشناسیِ
معینی داشته باشند و از دریچۀ آن به جهان بنگرند. (معرفتشناسی یا اپیستمولوژی: تئوری
کسب دانش یا شناخت در مورد پدیدهها و اینکه چه چیزی حقیقت هست یا نیست) در عصر اینترنت،
نیروی فاشیستی اینگونه سازمان یافته و سمت و سو داده میشود و ترامپ اینکار را طوری
انجام میدهد که بتواند از زیر بار مسئولیت شانه خالی کند.
حملات ترامپ به حقایق
اثباتشده در مورد گرمایش زمین به اذیت و آزارِ دانشمندان بسط یافته است بهطوریکه
در کنفرانس بینالمللی «اتحادیۀ زمینشناسان آمریکا»2 (17 دسامبر 2016، سانفرانسیسکو)
که بیست و شش هزار تن از دانشمندان ژئوفیزیک زمین و سیارات در آن شرکت داشتند، وکلای
این اتحادیه اوراق راهنما در میان دانشمندان پخش میکردند که در صورت مواجه شدن با
اذیت و آزار سیاسی و تهدیدات قانونی ازسوی رژیم ترامپ، چه باید بکنند. نیروهای ترامپ
اعلام کردهاند ماهوارههای ایالات متحده را که در مورد تغییرات جوی برای کل جهان آمار
جمعآوری میکند، تعطیل خواهند کرد. این اقدامات دور از انتظار نیست و بخشی از سیاست
جنبش فاشیستی ترامپ برای تحمیل جهل و تاریکاندیشی و حاکمیت فاشیستیاش است.
در مقابل حملات رژیم
ترامپ به علم و حقیقت، بسیاری از دانشمندان در حال سازماندهی مقاومت هستند. در روز
اول این کنفرانس بیش از 400 تن دست به تظاهرات زدند. دانشمندان این شعارها را حمل میکردند:
«نه به لولۀ نفتی داکوتا»، «گِرانش، دروغ است!!»، «یخ دستور کار ندارد، فقط آب میشود».
«علم، واقعیت است». نائومی اورِسکِس3، دانشمند زمین و سیارات نیز در این اعتراضات شرکت
داشت. وی نویسندۀ کتاب «سوداگران شک»4 است که مستندی به همین نام و بر پایۀ تحقیقات
منتشرشده در این کتاب ساخته شده است. او در این کتاب، روشِ کمپانیهای عظیم نفتی در ترویج دروغ علیه حقایق اثباتشده راجع به گرمایش
زمین را افشا میکند. در این کنفرانس، نائومی اورسکس گفت: «علم و سند در خطر است. وظیفۀ
ماست که از آن حفاظت کنیم.»
در اقدامی دیگر،
400 تن از پروفسورهای دانشگاه «ام.آی.تی» (انیستیتوی تکنولوژی ماساچوست) نامۀ سرگشادهای
علیه ترامپ منتشر کردند.5 آنان نوشتند ترامپ، «کسانی را به مقام قدرت انتصاب میکند
که از نژادپرستی، زنستیزی، تعصب دینی حمایت کرده و اجماع گستردهی علمی در مورد تغییرات
جوی را انکار میکنند.»
و در ادامه مینویسند:
ما استادان دانشگاه ام. آی.تی بر اصول زیر تاکید میگذاریم:
*ما بی قید و شرط هر شکل از تعصب، تبعیض، خطابهها و اعمال نفرتانگیز
علیه هر نژاد، جنسیت، هویت جنسیتی، گرایش جنسی، مذهب، خاستگاه ملی، ناتوانی جسمی، شهروندی،
افکار سیاسی، موقعیت اقتصادی اجتماعی، موقعیت سرباز کهنه یا مهاجرت هر احدی را رد میکنیم.
*ما ارزشهای ام.آی.تی را در مورد گفتمان و تبادل افکار باز و
محترمانه ازسوی طیفهای متنوع فکری، مذهبی، طبقاتی، فرهنگی و افقهای سیاسی تایید میکنیم.
*ما از اصولِ روش علمی، پژوهش عینیِ مبتنی بر واقعیت و خرد حمایت
میکنیم. علم، منافع خاص نیست؛ اختیاری هم نیست. علم یک عنصر اساسی در این امر است
که ما بهعنوان جامعه سختترین چالشهای مقابلمان را چگونه تحلیل، درک و حل میکنیم.
درهای ما برای هر
عضو این نهاد که ممکن است احساس ترس یا ستم کند باز است و آمادۀ کمک هستیم. ما عهد
میکنیم با کلیۀ دانشجویان، استادان، کارکنان، پژوهشگران پست-دکترا و ادارهکنندگان
دانشگاه برای دفاع از این اصول در دورهای که در پیش است همکاری کنیم...
«برای اینکه بشریت به ورای وضعیت امروز گذر کند؛ وضعیتی که در
آن "زور حرف آخر را میزند" و درنهایت همهچیز توسط روابط زمخت قدرت تعیین
میشود، باید نسبت به شناخت پیدا کردن از مسایل، رویکردی (معرفت شناسیای) در پیش گرفته
شود که بتواند تشخیص دهد که واقعیت و حقیقت، پدیدههایی عینی هستند و طبق "روایت"های
متفاوت عوض نمیشوند و وابسته به "روایت"های متفات نیستند؛ که واقعیت و
حقیقت برحسب اینکه پشت یک ایده یا "روایت" چهقدر "آتوریته" نهفته
است یا یک ایده و "روایت" خاص چهقدر میتواند قدرت و نیرو به میدان آورد،
تغییر نمیکنند. درواقع در پیش گرفتن چنین رویکردی یکی از الزمات این گذر است.» (آواکیان، بیسیکس
4:10) (تاکیدات از ش.گ( . n
پانوشت:
1.
Post-truth
2. The American Geophysical
Union
3. Naomi Oreskes
4. Merchants of doubt
mitvalues.org 5.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر